ในครั้งที่แล้ว ผมได้เล่าถึงแผนการปฏิรูประบบเศรษฐกิจการเงินของกลุ่มยูโรโซน ที่มีเป้าหมายเพื่อลดความเสี่ยงที่วิกฤติเศรษฐกิจจะย้อนรอยกลับมาอีกในยุโรป มา ในครั้งนี้ ขออนุญาตกล่าวถึงแนวทางการปฏิรูปของเศรษฐกิจจีนบ้าง หลังจากที่เพิ่งจะมีการเปิดเผยรายละเอียดของการประชุมคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์ ที่ปิดฉากไปก่อนหน้านี้ไม่นานครับ เริ่มแรก จะขอปูพื้นถึงโจทย์สำคัญต่าง ๆ ทางเศรษฐกิจ ที่ทางการจีนกำลังเผชิญอยู่ ดังนี้ครับ…หลังจากที่เศรษฐกิจโลก รวมถึงจีน ได้ถูกกระทบจากวิกฤติซับไพร์มของสหรัฐในปี 2551 ทางการจีนก็ได้พยายามฟื้นเศรษฐกิจโดยมาตรการกระตุ้นทางการเงินและการคลังต่าง ๆ ซึ่งมาตรการทางการเงินนั้น รวมไปถึงการปรับลดอัตราดอกเบี้ย และการให้สถาบันการเงินเร่งขยายสินเชื่อ ส่วนมาตรการทางการคลังได้แก่การให้รัฐวิสาหกิจและรัฐบาลท้องถิ่น เร่งเดินหน้าในโครงการลงทุนต่าง ๆ ทั้งนี้ แม้ว่าการกระตุ้นเศรษฐกิจดังกล่าวจะช่วยให้เศรษฐกิจจีนสามารถกลับมาฟื้นตัวได้ แต่การขยายสินเชื่อที่รวดเร็วก็นำมาสู่ประเด็นเงินเฟ้อและภาวะฟองสบู่ในภาค อสังหาฯ ในขณะเดียวกัน การลงทุนจำนวนมาก ยังนำมาสู่ปัญหากำลังการผลิตส่วนเกินที่ไม่มีประสิทธิภาพ ขณะที่หนี้ของรัฐบาลท้องถิ่นที่เพิ่มขึ้น จากการระดมเงินเพื่อนำไปสร้างโครงการต่าง ๆ ก็กลายเป็นประเด็นที่อาจนำมาสู่ความเสี่ยงได้ ในขณะเดียวกัน จีนยังเผชิญกับโจทย์ทางด้านสังคม อาทิ ประชากรของจีน ที่เข้ามาทำงานในเมืองใหญ่ต่าง ๆ ไม่ได้รับสิทธิทางด้านสวัสดิการสังคม เนื่องจากเป็นแรงงานต่างถิ่นที่ไม่มีทะเบียนบ้านอยู่ในเมืองนั้น ๆ ในขณะที่ประชากรในเมืองเองก็มีภาระจากราคาที่อยู่อาศัย ซึ่งอยู่ในระดับที่สูงมากเมื่อเทียบกับรายได้ รวมถึงยังมีภาระค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาล ที่รัฐบาลให้สวัสดิการเฉพาะข้าราชการ นอกจากนี้ อัตราการเกิดของประชากรที่ต่ำ เนื่องมาจากการควบคุมของทางการนั้น ยังทำให้อีกไม่นานนี้ จีนคงจะต้องเผชิญกับโจทย์ของการเป็นสังคมผู้สูงอายุ ซึ่งประเด็นต่าง ๆเหล่านี้ ทำให้การบริโภคของประชาชนขยายตัวได้ค่อนข้างจำกัด ในขณะที่การขยายตัวของเศรษฐกิจ จำต้องพึ่งการลงทุนมากกว่าที่ควรจะเป็น นอกจากประเด็นด้านสวัสดิการสังคมแล้ว ยังมีประเด็นด้านการจัดสรรสิทธิการใช้ที่ดิน ซึ่งอำนาจอยู่ในมือของรัฐบาลท้องถิ่น ที่มักจะอนุมัติสิทธิการใช้ที่ดินเพื่อการก่อสร้าง, โครงการอสังหาฯ และการลงทุนของภาคธุรกิจ มากกว่าการพัฒนาด้านการเกษตร เพราะรัฐบาลได้รับผลตอบแทนมากกว่า แต่ก็ส่งผลให้การขยายการผลิตทางการเกษตร เผชิญกับข้อจำกัด และกระทบเป็นลูกโซ่ มายังราคาอาหาร และภาวะเงินเฟ้อ จากโจทย์ที่เผชิญต่าง ๆ เหล่านี้ ทางการจีนจึงมีความมุ่งมั่นที่จะดำเนินการปฏิรูประบบเศรษฐกิจ เพื่อที่จะให้การขยายตัวในช่วงข้างหน้ามีความยั่งยืนมากขึ้น ทั้งนี้ สาระสำคัญโดยสรุปของแผนการปฏิรูปล่าสุด ครอบคลุมประเด็นหลัก ๆ ได้แก่ 1.) การให้ความสำคัญต่อกลไกตลาดในระบบเศรษฐกิจ เช่น ลดบทบาทและการแทรกแซงของภาครัฐในการกำหนดราคาสาธารณูปโภคต่าง ๆ รวมถึงการปรับปรุงการบริหารจัดการรัฐวิสาหกิจ 2.) การปฏิรูประบบสวัสดิการสังคม ที่ให้สิทธิแก่ประชากร และแรงงานที่ไปทำงานต่างถิ่นอย่างทั่วถึงมากขึ้น รวมถึงการปฏิรูประบบการให้สิทธิในการใช้ที่ดิน 3.) การปฏิรูปการคลัง ซึ่งรวมไปถึงการปฏิรูปการกำกับดูแลฐานะการคลังของรัฐบาลท้องถิ่น 4.) การปฏิรูปด้านการเงิน ซึ่งครอบคลุมประเด็นด้านอัตราดอกเบี้ย, อัตราแลกเปลี่ยน, การเคลื่อนย้ายเงินทุนระหว่างประเทศ ตลอดจนการกำกับดูแลความเสี่ยงของระบบสถาบันการเงิน และ 5.) การปกป้องสิ่งแวดล้อมและทรัพยากร ธรรมชาติ ซึ่งรวมไปถึงการปฏิรูปนโยบายด้านประชากร อาทิ การผ่อนกฎเกณฑ์เกี่ยวกับจำนวนการมีบุตร จากเดิมที่จำกัดไว้ที่เพียงหนึ่งคน ผมมองว่า การดำเนินการปฏิรูปที่ครอบคลุมในหลายด้านดังกล่าวน่าที่จะช่วยให้เศรษฐกิจจีนสามารถตอบโจทย์ในด้านคุณภาพของการขยายตัวของเศรษฐกิจ รวม ถึงตอบโจทย์ในด้านสวัสดิการแก่ประชากร ซึ่งน่าจะมีผลต่อเนื่องในการช่วยเพิ่มกำลังซื้อของผู้บริโภค ในขณะเดียวกัน การปฏิรูประบบการเงิน เช่น การกำหนดอัตราดอกเบี้ย ที่คงจะทยอยเป็นไปตามกลไกตลาดมากขึ้น ก็น่าที่จะช่วยการจัดสรรทรัพยากรให้แก่ภาคธุรกิจ โดยเฉพาะธุรกิจขนาดกลาง ขนาดย่อม ที่มีปัญหาในการเข้าถึงบริการของสถาบันการเงินขนาดใหญ่ แน่นอนว่า การดำเนินการปฏิิรูปในประเด็นที่หลากหลายดังกล่าวย่อมที่จะต้องใช้เวลา อย่างไรก็ตาม จากการที่ทางการจีน ได้หันไปเน้นประเด็นด้านคุณภาพของการเติบโตทางเศรษฐกิจมากกว่าขนาดของอัตราการขยายตัว ทำให้คาดได้ว่า อัตราการขยายตัวของเศรษฐกิจในช่วงข้างหน้า คงจะไม่หวือหวา แต่น่าที่จะมีเสถียรภาพมากขึ้น ในขณะเดียวกัน ประเด็นด้านเสถียรภาพของเศรษฐกิจ ทั้งในด้านการเงิน การคลัง ก็น่าที่จะแข็งแกร่งมากขึ้น ซึ่งย่อมจะส่งผลดี ทั้งต่อเศรษฐกิจจีน และต่อเศรษฐกิจต่าง ๆ ในภูมิภาค รวมถึงไทย ที่ล้วนมีจีนเป็นคู่ค้าสำคัญทั้งสิ้น ครับ …

ขอขอบคุณแหล่งที่มา : เจาะแผนปฏิรูปเศรษฐกิจจีน…เป้าหมายการขยายตัวอย่างยั่งยืน – โลกการเงิน กับ ดร.เชาว์ เก่งชน

Posts related