“มะเร็ง” ยังน่ากลัวสำหรับทุกคน … แม้ว่าจะค้นพบการเป็นมานาน แต่ก็ยังรู้จักโรคนี้ได้น้อยมาก ทำให้ยากต่อการรักษาให้หายขาด ปัจจุบันหลักพื้นฐานในการรักษาโรคมะเร็ง ก็คือการค้นหาความแตกต่างระหว่างเซลล์มะเร็งกับเซลล์ปกติ และนำความแตกต่างนั้น ๆ มาเป็นเป้าหมายในการรักษา ดร.ศิวนนท์ จิรวัฒโนทัย จากภาควิชาเภสัชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล หัวหน้าโครงการวิจัย “การศึกษาฤทธิ์ของไซคลิน ดี 1- ซีดีเค 4 (cyclin D1-CDK4) ในกระบวนการตอบสนองหลังจากการเกิดการทำลายของดีเอ็นเอ” บอกว่า เป้าหมายการรักษามะเร็งที่จะใช้ในการรักษาให้ได้ผลดี ควรจะเป็นสิ่งที่มีบทบาทหลักหรือทำหน้าที่หลากหลายในการก่อมะเร็ง มีการศึกษาพบว่า โปรตีนในเซลล์ร่างกายมนุษย์ที่ชื่อ “ไซคลิน ดี 1” มีส่วนในการก่อมะเร็งมากกว่าครึ่งของจำนวนผู้ป่วยทั้งหมด พบมากในมะเร็งเต้านมและต่อมน้ำเหลือง แต่ยังไม่รู้แน่ชัดว่าโปรตีนนี้ก่อมะเร็งอย่างไร…ทีมวิจัย ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) สถาบันชีววิทยาศาสตร์โมเลกุล มหาวิทยาลัยมหิดล และสถาบันมะเร็งดานา-ฟาเบอร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด จึงตั้งโครงการศึกษาวิจัยบทบาทของโปรตีนดังกล่าวในการก่อมะเร็งเชิงลึกขึ้น เพื่อที่จะนำไปสู่การค้นคว้าพัฒนายาในอนาคต      ดร.ศิวนนท์ บอกว่า จากการวิจัยพบว่าไซคลิน ดี 1 ที่อยู่ในเซลล์ปกติจะช่วยในการเติบโตของเซลล์ในร่างกาย แต่หากพบในเซลล์มะเร็ง จะช่วยเสริมการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็งและเสริมการซ่อมแซมดีเอ็นเอ เซลล์มะเร็งที่เสียหายจากการรักษา หรือทำให้ดื้อยานั่นเอง ดังนั้น หากมีการทำลายโปรตีนนี้จากเซลล์มะเร็งจะทำให้มะเร็งหยุดการเติบโต และตอบสนองต่อการรักษาแบบฉายแสงหรือด้วยยาเคมีบำบัดได้ดีขึ้น ขณะเดียวกันก็มีผลการวิจัยที่สอดคล้องจากแล็บทั่วโลกว่า โปรตีน ไซคลิน ดี 1 รวมถึง ซีดีเค 4 ที่เริ่มใช้เป็นเป้าหมายในการรักษามะเร็งแบบเจาะจงในปัจจุบัน แทบไม่มีประโยชน์ต่อร่างกายของผู้ป่วยมากนัก โดยเฉพาะในวัยผู้ใหญ่ นักวิจัยบอกว่า นี่คือครั้งแรกของการค้นพบการทำงานในลักษณะดังกล่าวของโปรตีน ไซคลิน ดี 1 และได้รับความสนใจจากนักวิจัยทั่วโลก รวมถึงได้รับการตีพิมพ์ใน “Nature” วารสารวิทยาศาสตร์อันดับหนึ่งของโลก แม้จะเป็นการวิจัยพื้นฐาน แต่โครงการนี้ได้สร้างและพิสูจน์ให้เห็นถึงกลไกการทำงานของไซคลิน ดี 1 ในการก่อมะเร็งอย่างละเอียด ทำให้สามารถต่อยอดนำไปออกแบบสูตรการรักษามะเร็งแบบใหม่ที่ได้ผล และลดอันตรายจากผลข้างเคียงจากการรักษาด้วยวิธีดั้งเดิม ที่ทำลายทั้งเซลล์มะเร็งและเซลล์ดีไปด้วย ปัจจุบันมีการตื่นตัวของแนวคิดในการรักษามะเร็งโดยใช้ไซคลิน ดี 1 เป็นเป้าหมาย และมีบริษัทยาหลายแห่งสนใจและเปิดแผนกวิจัยที่เน้นการรักษาที่เจาะจงกับโปรตีนดังกล่าว สำหรับงานวิจัยชิ้นนี้ ดร.ศิวนนท์ บอกว่า นอกจากจะสร้างองค์ความรู้ใหม่ให้กับนักวิจัยทั่วโลกแล้ว ทางทีมวิจัยยังได้ต่อยอดพัฒนาวิธีการยับยั้งการทำงานของโปรตีน ไซคลิน ดี 1 …เพื่อสร้างยาที่โจมตีโปรตีนชนิดนี้โดยเฉพาะ แต่ก็ถือเป็นโครงการอนาคต เพราะการพัฒนาวิธีการรักษาแบบใหม่ ๆ ต้องใช้เวลาไม่ต่ำกว่า 10 ปี ต้องถือเป็นเรื่องน่ายินดีสำหรับคนไทย ที่เดิมเป็นแต่เพียงผู้ใช้เทคโนโลยี แต่วันนี้ได้มีการตื่นตัวและพร้อมที่จะสร้างผลงานในระดับโลกด้วยตัวเอง .  นาตยา คชินทร nattayap.k@gmail.com

ขอขอบคุณแหล่งที่มา : อนาคตการรักษามะเร็งในมือคนไทย

Posts related